شیوه ارزیابی تفکر غیرمنطقی

چندین آزمون برای ارزیابی باورهای غیرمنطقی در دسترس است که از مهمترین آن ها می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• SPB
• ABS
• RBT
• TBT

در این قسمت توضیحات مختصری راجع به هر یک ارائه می شود :

• زمینه یاب باور های شخصی (SPB) برای سنجش ایده های غیر منطقی بکار می رود این آزمون خود سنجی شامل 50 سوال است که در یک مقیاس 6 درجه ای، نمره گذاری می شود نمرات بالاتر نشانگر باور غیرمنطقی بالاتر است. ضریب آلفای گزارش شده برای کل آزمون 89 % است تست دارای پایایی کافی در فواصل کوتاه مدت می باشد این آزمون توسط کازینودر سال 1986 تهیه و مجددا تهیه ومجددا در سال 1989 اصلاح گردیده است.

2- مقیاس نگرش و باورها (ABS) برای  ارزیابی میزان باورهای غیرمنطقی، به گونه ای که درمانگر منطقی – هیجانی بتوانند از آن استفاده کنند، ساخته شده است.مقیاس نگرش ها و باورها یک ابزار بالنسبه جدید است که زیاد مورد آزمون واقع نشده و بنابراین ممکن است با مقیاس های پیشین ساخته شده برای سنجش باورهای غیرمنطقی قابل مقایسه نباشد. برای بررسی چهار نوع باور غیرمنطقی با سه محتوای متفاوت، ساخته شده است در موقع اجرای این آزمون از آزمودنی ها خواسته می شود که میزان موافقت یا عدم موافقت خود با هریک از موارد آزمون را در مقیاس 5 درجه ای نشان دهند. برای مثال اگر اشخاص مهم مرا دوست نمی دارند به این دلیل است که من دوست داشتنی نبوده و آدم بدی هستم، هر سوال از مقیاس نگرش ها و باورها بر طبق دیدگاه آلبرت الیس (1977) معرف یکی از فرایندهای باور غیرمنطقی است. تفکر آرزومندانه، تفکر ترسناک، فاجعه آمیز، خودارزیابی کلی و تحمل ناکامی پایین واز نظر محتوا، موارد این مقیاس برای منعکس کردن

انواع محتواهای زیر تهیه شده :

پذیرش و تایید، موفقیت، شکست، آسودگی، ناکامی، نتایج تحلیل های آماری نشان می دهند که مقیاس نگرش ها و باورها دارای ثبات درونی قابل قبول و همچنین اعتبار همزمان کافی برای مقاصد پژوهشی است.

3-  سیاهه رفتار منطقی (RBT) یک پرسشنامه 37 سوالی است که یک شاخص کلی از میزانباورهای غیرمنطقی و نیز شاخص های از 11 عامل باورهای غیر منطقی به طور جداگانه  در اختیار می گذارد در RBT نمره ی بالا نشانگر سطح بالاتر باور غیرمنطقی است. اینسیاهه توسط شورکی، وتیمن در سال 1977 ساخته شده است.

4-  آزمون باورهای غیر منطقی (TBT)لازمه انجام پژوهش پیرامون ارتباط بین پریشانی هیجانی وباورهای غیر منطقی، در اختیار بودن تکنیکهای قابل قبول و معتبر برای  ارزیابی باورهای غیر منطقی است گرچه برای این منظور چندین ابزار که دارای این شرایط هستند وجود دارد اما در آزمونباورهای غیر منطقی جونز(1969) در مقایسه با ابزارهای دیگر، دارای وسیعترین کاربردبوده وبیشتر از دیگر ابزارهای موجود تحت بررسی و مطالعه واقع شده است و مشخص گردیده کهدارایروایی کافی می باشد(اسمیت و همکاران، 1984).

نظر به اینکه در پژوهش حاضر از آزمون (TBT) استفاده شده به جهت پرهیز از اطاعه کلام توضیحات لازم در خصوص این ابزار به فصل سوم واگذاری می شود.