مندلیف فیزیک ذرات بنیادی، گلمان[۵۲] است، کسی که روش هشتگانه[۵۳] را در سال ۱۹۶۱ معرفی کرد. در واقع روش هشتگانه، باریون ها و مزون ها را با توجه به بار و عدد شگفت[۵۴] آنها در دسته های هشت تایی با اشکال هندسی عجیب قرار میدهد. هشت باریون سبک در آرایهای شش ضلعی با دو راس در مرکز آن قرار می گیرند:
| شکل۲-۱- هشت تایی باریونها |
این گروه به گروه هشت تایی[۵۵] باریون مشهور است. توجه کنید که ذراتی با بار مشابه در راستای خط اریب رو به پایین قرار دارد. (با واحد بار پروتون) برای پروتون و . برای نوترون، ، و و برای و .
هشت مزون سبک (مزون های شبه اسکالر) در آرایشی هشتگانه مشابه با آرایش باریونها قرار میگیرند.
این بار نیز خطوط اریب برای ذرات با بار مشابه و خطوط افقی نشان دهندهی ذرات با عدد شگفت[۵۶] برابر است. بعد از سال ۱۹۶۱ عبارت دیگری به اسم ابر بار[۵۷] معرفی شد که مقدار آن برای مزونها[۵۸] برابر با S (عدد شگفت) و برای باریون[۵۹] ها برابر با S+1 است. اما بعدها مشخص شد که شگفتی، کمیتی بهتر است و بدین ترتیب بار اضافی به مرور از گردونه خارج شد.
شش ضلعیها تنها اشکال موجود در روش هشتگانه نیستند. آرایش مثلثی نیز وجود دارد که شامل ۱۰ ذره است و تنها یکی از آن ها در مرکز قرار می‌گیرد که به آن دهتایی[۶۰] باریونی گفته می شود.
| شکل۲-۲- هشت تایی مزونها |
در زمانی که گلمان سعی میکرد این آرایش ذرات ده تایی را ایجاد کند، هنوز ذرهای که در پایین این مثلث قرار دارد و دارای بار ۱- و عدد شگفت ۳- است، در هیچ آزمایشگاهی مشاهده نشده بود. ولی گلمان با پا فشاری پیشبینی میکرد که این ذره به زودی کشف خواهد شد. در واقع خیلی زود در سال ۱۹۶۴ این ذره، دقیقا با خصوصیات پیش بینی شده توسط گلمان در آزمایشگاه مشاهده شد.
بعد از کشف امگای منفی تا مدت زیادی کسی به درستی روش هشتگانه شکی نداشت. علاوه بر باریونهای هشتایی و دهتایی و غیره، یک هشت تایی و یک ده تایی نیز برای پاد باریونها[۶۱] با بار و شگفتی قرینه وجود دارد.
| شکل ۲-۳- ده تایی باریونها |
طبقه بندی در مرحله ی اول پیشرفت در هر علمی است. روش هشتگانه چیزی بیشتر از یک طبقه بندی ساده انجام داد. اهمیت اصلی آن در ارئه ی ارگانیسم ساختار هادرونها بود. این طبقه بندی آغاز یک دورهی جدید در فیزیک ذرات بود.
اما موفقیت روش هشتگانه این سوال را برای ما پیش میآورد که چرا هادرونها در این طبقه بندی خاص قرار می گیرند؟ جدول مندلیف برای کشف کوانتوم مکانیک و اصل طرد پائولی[۶۲] مدت زمان بسیاری صبر کرد در حالی که روش هشتگانه در سال ۱۹۶۴با کشف جدا گانه زویگ[۶۳] و گلمان در مورد این که هادرونها خود از ذرات بنیادی کوچکتری که آنها را کوارک نامیدند تشکیل شدهاند، بسیار سریع مشخص شد.
