در رابطه با پیش گیری از بزهکاری و آموزش و پرورش و مدرسه مطالب زیادی قابل بحث است اما به اختصار به مواردذیل اشاره می شود که در این حوزه باید مورد توجه قرار گیرند:
1- آموزش باید همراه با پرورش باشد تا شاگردان ضمن کسب علم و تخصص افرادی با فرهنگ و شخصیت بار آیند و منافع اجتماعی را به منافع شخصی خویش مقدم بشمارند.
2- نقش مدرسه آموزش است و این آموزش باید شامل درس زندگی برای آینده نیز باشد.
3- در مدارس باید حس سازگاری و روحیه اجتماعی افراد را پرورش داده و آنها را برای احترام گذاشتن به حق و حقیقت، فداکاری به خاطر افراد دیگر مخصوصاً به خاطر جامعه آموزش دهند.
4- همکاری های خانه و مدرسه را باید به صورت فعال درآورد، زیرا از این راه است که می توان آموزش و پرورش را به صورت یک اقدام اجتماعی درآورد.
5- باید مدارس پشتیبانی و همکاری والدین را در ایجاد وحدت و هماهنگی بین ارزش های تربیتی خانه و مدرسه و همچین در برنامه ریزی برای مواجهه با مشکلات کودکان و نوجوانان به دست بیاورند.
6- برای تشخیص و شناخت مسائل آموزش و پرورش باید از همه دست اندرکاران آموزش و پرورش کمک گرفت با انجام تحقیقات و مطالعات وسیع در مورد نیازها و مسائل جوانان در رفع مشکلات کوشید.
7- باید برای رفاه حال معلمان اقدامات مفیدی صورت گیرد تا گرفتاری های زندگی آنان اختلالی در انجام وظایف شان به وجود نیاورد.
ج: برنامههای تربیتی مدارس ونقش آن در پیشگیری از جرم
اگر جامعهای علاقهمند به حفظ نوجوانان و جوانان خود در برابر آلودگی به مواد مخدر باشد،باید نظام آموزشی سالم و سازندهای برای آنان ایجاد کند.
در نظام آموزشی فعلی تمرکز اصلی برفراگیری و رشد تحصیلی دانشآموزان است تا جنبهه ای دیگر شخصیت آنان.بهطور کلی در مدارس مسائل اساسی آموزش و پرورش،که نمونههایی از آن را در ادامه میآوریم،به دست فراموشی سپرده شده است
-ایجاد تعامل میان رشد تحصیلی و رشد شخصیتی دانشآموزان.
-کاهش میزان فشار برای پیشرفت تحصیلی دانشآموزان و مقابله با شبح ترس و اضطراب که عموما بر فضای تحصیلی سایه میافکند.
-پرورش احساس ارزشمندی در کودکان،یعنی القای این مطلب به آنان که برای خود، خانوادهء خود،و جامعهء خود افرادی باارزشاند و ارزش آنان خیلی برتر و بالاتر از آن است که به سوء مصرف این مواد روی آورند و وقت خود را با اینگونه مسائل تلف کنند.
فرض کنیم که مدارس ما(دبستان،راهنمایی.دبیرستان)از نظر آموزش مهارتهای علمی مانند خواندن، نوشتن، فیزیک، شیمی، ریاضیات و تاریخ هیچ اشکالی نداشته باشند و این دروس را به خوبی به دانشآموزان بیاموزند.در آن صورت هم کسب این مهارتها به خودی خود کافی نیست و باید با پرورش قوای دیگر همراه باشد.علاوه بر سه موردی که گفتیم در تعلیم و تربیت نوجوانان نقش اساسی دارند،بلوم توجه به نکات زیر را برای رشد شخصیت جوانان واجب و ضروری میداند.
1-به دانشآموزان کمک کنیم که خودشان را بشناسند.
2-به آنان بیاموزیم که برای خود و دیگران احترام قائل شوند.
3-به آنها کمک کنیم که در اعمال و رفتار خود احساس مسئولیت کنند.
4-آنها را به نفوذ عوامل اطراف آگاه سازیم.
5-به آن کمک کنیم تا مجموعه ارزشهای شخصی برای خود تشکیل دهند.
6.به آنها بیاموزیم که چگونه در بعضی کارها هوشیارانه و بیواهمه خطر کنند.
7-به آنان راه اتخاذ تصمیمات مهم و اجرای آنها را یاد دهیم.
8-اصول اولیهء روانشناسی را به آنها بیاموزیم تا در یادگیری و حل مسائل توانایی بیشتری بیابند و در ایفای نقشهای محوله موفقتر باشند.
9-از قدرت نفوذ همسالان آگاهشان سازیم تا خود بتوانند مستقلا اداره امور خویش را به دست گیرند.
10.آنان را عادت دهیم که ورزش و بدنسازی را از مدرسه شروع کنند.
11.به آنها کمک کنیم تا مهارتهای ارتباطی لازم(گوش کردن،صحبت کردن،خواندن، نوشتن و محاسبه)را کسب کنند.
12.برنامههای مدارس را مطابق با توانایی کودکان و مناسب دنیایی که با آن رو به رو خواهند شد طرحریزی کنیم.
13.به دانشآموزان کمک کنیم که طبیعت زیانآور مواد اعتیاد آور را بشناسند و از وابستگیهای بدنی روانی و اجتماعی به آن اجتناب کنند.
14.به دانشآموزان اهمیت تحصیل و کسب دانش را گوشزد کنیم و آنان را از ارزشی که اجتماع برای تحصیل کردهها قائل است،آگاه سازیم.
- لیاقت، غلامعلی، پیشین، ص113