صفحه
۴-۱-۲- تجزیه واریانس صفات فیزیولوژیک………………………………………………………………………………۵۱
۴-۱-۳- تجزیه واریانس و مقایسه میانگین عملکرد و اجزای عملکرد ………………………………………………۵۲
۴-۱-۴- تجزیه واریانس و مقایسه میانگین صفات کیفی و بیوشیمیایی…………………………………………..۶۱
۴-۲- تجزیه همبستگی ساده برای صفات اندازهگیری شده……………………………………………………………….۶۹
نتیجهگیری و پیشنهادات……………………………………………………………………………………………………………….۷۵
منابع مورد استفاده……………………………………………….. …………………………………………………………………….۷۸
فهرست جداول
عنوان……………………………………………………………………………………………………………………………………صفحه
جدول ۱-۱- ارزش غذایی غده سیب زمینی……………………………………………………………………………………..۶
جدول ۳-۱- نتایج آزمون خاک محل اجرای آزمایش قبل از کاشت……………………………………………………۳۷
جدول ۳-۲- توصیه مصرف کود بر اساس نتایج آزمایش خاک قبل از کاشت……………………………………..۳۹
جدول ۳-۳- مشخصات و میزان عناصر کود مرغی مورد استفاده……………………………………………………….۳۹
جدول ۳-۴- مشخصات کود دامی مورد استفاده………………………………………………………………………………۴۰
جدول ۴-۱- تجزیه واریانس صفات مرفولوژیک ارقام سیب زمینی تحت تاثیرتیمارهای مختلف کود آلی و شیمیایی……………………………………………………………………………………………………………………………………..۴۸
جدول ۴-۲- مقایسه میانگین تعداد ساقه در بوته ارقام سیب زمینی تحت تاثیر تیمارهای مختلف کود آلی و شیمیایی……………………………………………………………………………………………………………………………………..۵۰
جدول ۴-۳- تجزیه واریانس صفات فیزیولوژیک ارقام سیب زمینی تحت تیمارهای مختلف کود آلی و شیمیایی……………………………………………………………………………………………………………………………………..۵۲
جدول ۴-۴- تجزیه واریانس عملکرد و اجزای عملکرد در ارقام سیب زمینی تحت تیمارهای مختلف کود آلی و شیمیایی…………………………………………………………………………………………………………………………….۵۴
جدول ۴-۵- مقایسه میانگین عملکرد و اجزاء آن در ارقام سیب زمینی تحت تاثیر تیمارهای مختلف کود آلی و شیمیایی…………………………………………………………………………………………………………………………….۵۵
جدول ۴-۶- تجزیه واریانس صفات کیفی و بیوشیمیایی ارقام سیب زمینی تحت تیمارهای مختلف کود آلی و شیمیایی…………………………………………………………………………………………………………………………………..۶۱
جدول ۴-۷- مقایسه میانگین صفات کیفی و بیوشیمیایی در غده ارقام سیب زمینی تحت تاثیر تیمارهای مختلف کود آلی و شیمیایی…………………………………………………………………………………………………………..۶۳
جدول ۴-۸- تجزیه همبستگی ساده خطی برای صفات اندازهگیری شده در رقمهای سیب زمینی تحت تاثیر سطوح مختلف کود …………………………………………………………………………………………………………………….۷۳
فهرست اشکال و نمودارها
عنوان……………………………………………………………………………………………………………………………………صفحه
شکل ۱-۱- تولید کنندگان عمده سیب زمینی در جهان………………………………………………………………………۸
شکل ۱-۲- سطح زیر کشت (بالا) و عملکرد (پایین) سیب زمینی در ایران بر اساس سهم استانها………….۹
شکل ۳-۱- تصویر غدد بذری سیب زمینی برای کشت آزمایشی و کودهای مورد استفاده……………………۳۸
شکل ۳-۲- تصویر مزرعه آزمایشی سیب زمینی………………………………………………………………………………۴۰
شکل ۳-۳- تصویر غدههای سیب زمینی قبل از برداشت………………………………………………………………….۴۱
نمودار ۴-۱- مقایسه تعداد ساقه در بوته رقمهای سیب زمینی…………………………………………………………..۵۰
نمودار ۴-۲- مقایسه تعداد ساقه در بوته سیب زمینی تحت تاثیر سطوح مختلف مصرف کود………………..۵۱
نمودار ۴-۳- مقایسه تعداد غده در سطح برداشت سیب زمینی تحت تاثیر سطوح مختلف مصرف کود…..۵۹
نمودار ۴-۴- مقایسه عملکرد غده در هکتار سیب زمینی تحت تاثیر سطوح مختلف مصرف کود…………..۵۹
نمودار ۴-۵- مقایسه وزن غده در بوته سیب زمینی تحت تاثیر سطوح مختلف مصرف کود………………….۶۰
نمودار ۴-۶- مقایسه تعداد غده در سطح برداشت سیب زمینی تحت تاثیر سطوح مختلف مصرف کود…..۶۰
نمودار ۴-۷- مقایسه اثرات متقابل کود و رقم روی درصد ماده خشک سیب زمینی…………………………….۶۷
نمودار ۴-۸- مقایسه درصد نشاسته غده سیب زمینی تحت تاثیر سطوح مختلف مصرف کود………………..۶۷
نمودار ۴-۹- مقایسه درصد قند خام غده سیب زمینی تحت تاثیر سطوح مختلف مصرف کود……………….۶۸
نمودار ۴-۱۰- مقایسه درصد فسفر غده ارقام سیب زمینی………………………………………………………………..۶۸
مقدمه
تولید محصولات کشاورزی ارگانیک (پاک) یک اصل بنیادین در کشاورزی پایدار است و جلوگیری از آلودگی بیش از حد آب و خاک به سموم و کودهای شیمیایی در راستای تولید غذای سالم برای هر کشوری از اهمیت زیادی برخوردار است. مواد غذایی ارگانیک موادی هستند که در آنها میزان سموم کشاورزی حاصل از آفت کشها و کودهای شیمیایی کمترین مقدار را داشته و میزان عناصر غذایی آنها زیاد باشد (Lairon, 2009). تولید محصولات ارگانیک کشاورزی از دو جنبه بهداشت و سلامت انسانی و حفظ محیط زیست اهمیت بسیار زیادی دارد. محصولات غیرارگانیک آلوده به مواد مضر سرطانزایی مثل نیتراتها هستند. در تحقیقات سالهای اخیر، تجمع نیترات در سبزیجات غدهای مثل سیب زمینی افزایش بیشتری نشان داده است (UN, 2003).
سیبزمینی (Solanum tuberosum L.) محصولی است که هر ساله در ایران در سطح وسیع کشت میشود (شریفی و همکاران، ۱۳۸۴) که بعد از گندم دومین غذای اصلی مردم است (پارساپور و لامع، ۱۳۸۳). در دهه های گذشته هر ساله مقادیر زیادی از محصول سیبزمینی کشورمان به کشورهای همسایه از جمله عراق صادر میشد که هماکنون به دلیل آلودگیهای نیتراتی این صادرات متوقف شده و یا به کمترین میزان خود رسیده است (سایت غذا و سلامت، ۱۳۹۱). به جز کیفیت محصول، بازار پسندی و اندازه غدههای سیبزمینی به شدت به مصرف کودهای نیتروژندار وابسته است و کاهش مصرف کود نیتروژن رسیدن و برداشت محصول را به تاخیر میاندازد (Zebarth et al., 2007). بنابراین مدیریت نیتروژن و دیگر عناصر غذایی اهمیت زیادی در این محصول دارد؛ به همین دلیل استفاده از کودهای آلی مناسب که ضمن دارا بودن مقدار کافی نیتروژن و سرعت لازم در اختیار گذاشتن آن برای گیاه، به حفظ بهداشت محیط نیز کمک نمایند از جایگاه مهمی برخوردار شدهاند (Zebarth et al., 2007).کودهای آلی از تجمع نیتراتها در غده سیب زمینی که برای سلامتی انسان مضرند جلوگیری میکنند. همچنین سیبزمینی یک گیاه صنعتی است زیرا بخش قابل توجهی از سیبزمینی تولیدی، در صنایع غذایی و غیره مورد استفاده قرار میگیرد که توجه به کیفیت سیبزمینی از نقطه نظر مصرف صنعتی رو به افزایش است؛ در نتیجه تولید سیبزمینیهایی که از نظر صنایع تبدیلی مرغوب باشند از اهمیت ویژهای برخوردار است.
مطالعات حاکی از برتری برخی ارقام سیبزمینی برای تولید محصول ارگانیک است؛ زیرا این ارقام در مقابل آفات و بیماریها مقاومتر بوده و به فاکتورهای محیطی موثر در رشد مثل کودها پاسخ بهتری میدهند (Bradshaw et al., 2007). از آنجایی که اثر متقابل رقم و کودهای آلی و تنوع استفاده از این کودها در تولید محصولات زراعی به خصوص در گیاه سیب زمینی کمتر مورد مطالعه قرار گرفته است و همینطور ضرورت تولید محصول پاک برای صادرات و دیگر مصارف خوراکی و صنعتی در کشور وجود دارد، لذا این تحقیق با اهداف زیر انجام گردید:
۱- مقایسه ارقام سیب زمینی از نظر پاسخ به منابع مختلف کود
۲- مقایسه کاربرد منابع مختلف کودهای شیمیایی و آلی بر ویژگیهای رویشی و عملکرد غده
۳- ارزیابی ویژگیهای کیفی غده سیب زمینی در پاسخ به کاربرد منابع مختلف کود
همچنین فرضهای تحقیق عبارت بودند از:
پژوهش های کارشناسی ارشد درباره بررسی تاثیر مواد آلی بر رشد و عملکرد ارقام سیبزمینی ...