(خانه جهنمی) ۸
۱

۷
۲

۶
۳

۵
۴

۵-۲-۳-۱-۸ دزد و سرباز^*
دو گروه ده نفره (یک گروه دزد و یک گروه سرباز)
یک تیر برق هدف است. یکی از سربازان کنار تیر برق می­نشیند و از آن مواظبت می­ کند تا از گروه دزدان کسی نیاید و به تیر برق دست نزند. گروه سرباز به دنبال گروه دزد می­دوند. یکی از دزدان باید به زیرکی فرار کند و بیاید به تیر برق که هدف است دست بزند. اگر دست زد برنده­اند و اگر نه بازنده می­شوند.
بعد دو گروه جا­به­جا می­شوند؛ سربازها دزد و دزدها سرباز می­شوند و بازی به همان شیوه ادامه می­یابد. این بازی بسیار شادی­بخش و هیجان­آور است و مورد پسند کودکان و نوجوانان است.
۵-۲-۳-۱-۹ دوست و دشمن^*
در این بازی، ابتدا بچه­ها هر تعداد که هستند، به دو دسته تقسیم می­شوند. یک دسته دوست و دسته دیگر دشمن؛‌بعد با مشورت دسته دوست و دشمن یک جایی به عنوان قرارگاه انتخاب می­ شود که گروه دشمن باید اعضای دوست را گرفته و با زور آن­ها را به آن قرار­گاه برده و از بازی خارج می­ کنند. وقتی که بازی شروع شد، گروه دوست فرار می­ کنند و گروه دشمن دنبال آن­ها می­رود؛‌آن­ها را دنبال می­ کنند تا بگیرند و به قرار­گاه ببرند. ولی مشکل اینجاست که چون یکی از اعضای گروه دوست به دست دشمن بیفتد،‌فریاد سر می­دهد: دوست،‌دوست، کمک.. و دوستان دیگر به کمک او می­روند. البته در این جریان، افراد دشمن هم سعی می­ کنند تا مانع کمک دوستان به فرد دستگیر شده شوند. خلاصه وقتی که این بازی تمام شد و تمام اعضای دوست دستگیر شدند، باید اعضای گروه دوست به گروه دشمن سواری بدهند؛ و در غیر اینصورت، یعنی اگر اعضای گروه دشمن نتوانستند گروه دوست را از بازی برکنار کنند، گروه دشمن باید گروه دوست را سواری بدهد.
۵-۲-۳-۱-۱۰ ریگ (یک قُل دو قُل)
در بازی ریگ ۵ تکه سنگ کوچک برداشته و سپس تعداد بچه­هایی که می­خواهند بازی کنند، با بالا کردن دست آمادگی خود را نشان می­ دهند. هر کس که اول دست را بالا کرد، اول او بازی را شروع می­ کند و به ترتیب بقیه. روش بازی به این صورت است که ابتدا تکه­های سنگ را روی زمین ریخته به طوری که از هم جدا بیفتد، بعد یکی از ۵ قلوه سنگ که به اصطلاح به آن ریگ می­گویند را برداشته و بالا انداخته و قبل از پایین آمدن این ریگ، باید شخص بازیکن در این فاصله ریگی را از روی زمین بردارد و سپس با همان دست، ریگی که در هوا پرتاب شده و در حال پایین آمدن است را بگیرد. این کار را ادامه می دهد تا اینکه تمام ریگ ریخته شده، روی زمین جمع شود. هر ۵ تکه سنگ(ریگ) را روی یکی از دو دست گذاشته(پشت دست) و طوری به هوا پرتاب می­کنیم که بتوانیم آن­ها را با همان دست، قبل از افتادن روی زمین بگیریم. مقدار هر سنگی که شخص پس از پرتاب دوباره می­گیرد، به اصطلاح ۲ مَن است و در کل هر ۵ تکه سنگ برابر با ۱۰ مَن است. کسی که تعداد مَنهای او بیشتر از بقیه باشد، او برنده است و او باید با انداختن آن ۵ تکه سنگ به بالا روی دست بقیه، ابتدا ناخن بکشد و نام«خِنج آلو» و بعد با آرامی در واقع دست را نوازش کند به نام«خَش واکَن». البته لازم به تذکر است که اگر در جریان بازی، فرد بازیکن نتوانست سنگی را که به هوا پرتاب کرده، با همان دست بگیرد،‌سوخته و باید بازی را به دیگری واگذار کند.
۵-۲-۳-۱-۱۱ کُلْ وَ کُلْ (قل به قل)
پنج تا چالۀ کوچک یک طرف و پنج چالۀ دیگر مقابل آن درست می­ کنند. به هر چاله یک کُل^[۶۱] می­گویند. در هر کُلْ پنج تا سنگریزه می­ریزند که جمعاً می­ شود ۲۵ دانه سنگریزه در هر ردیف. بعد می­گردند و دست می­کشند و از یک تا پنج می­شمارند از هر کس به دست آمد او بازی را شروع می­ کند.
به همین منوال ادامه می­ دهند تا کُلْ (چاله) طرف خالی شود دوباره دست می­زنند و چاله بعدی جمع می­ کنند و می­گذارند برای خودشان. اگر کسی پنج تا بیشترسنگریزه (ریخ) داشت، یک کُلْ از طرف مقابل برای خودش می­گیرد و طرف مقابل حق ندارد از آن استفاده کند. اگر طرف مقابل بهتر بازی کرد و کُلَش را پس گرفت می ­تواند کُلْ او را بگیرد و تا آخر بازی به همین روش ادامه دارد.

۵-۲-۳-۱-۱۲ قایم کُن
در این بازی ۲ دسته ۴ یا ۵ نفره بازی می­ کنند. هر دو دسته برای خود سر گروهی انتخاب می­ کنند. بعد افراد یکی از گروه­ ها چهار زانو می­نشینند و دستشان را میان پایشان می­گیرند؛ سرگروهشان بین آن­ها می­گردد و سنگی که در دست دارد را به یکی از آن­ها می­دهد یا خودش نگه می­دارد. وقتی می­گردد بلند تکرار می­ کند «قایم کُن، قایم کُن»؛ بعد رو به تیم دوم کرده و می­گوید: پیش خوُدُم یا مِردَکُم؟ اگر تیم دوم، درست جواب داد که بازی از اول شروع می­ شود و گرنه تیم دوم می­گوید: اَسُّک چه خونُه. تیم اول پاسخ می­ دهند:خونه و خونه. تیم دوم می­گوید: خونه که(چه کسی)؟ تیم اول مثلاً می­گوید: خونه جعفر. بعد تیم دوم، تیم اول را سوار می­ کنند و به در خانۀ جعفر می­روند و می­گویند پیاده یا سواره؟ اگر گفت سواره همان طور به حالت سواره بر می­گردند به محل بازی؛‌اما اگر گفت پیاده، پیاده می­شوند و دوباره بازی شروع می­ شود.
۵-۲-۳-۱-۱۳ مایه(تیله)
در بازی فوق از گلوله­ای که گاهی شیشه ­ای و گاهی سنگی بود که به آن مایه یا تیله می­گفتند، استفاده می­کردند و چندین چالۀ کوچک، اندازه یک نعلبکی در امتداد هم به فاصله معین حفر می­کردند و هر بازیکن تیلۀ خود را لب چاله قرارمی­داد. شخص شروع کننده با ضربه زدن به تیلۀ خود سعی می­کرد، تیلۀ دیگران را هدف بگیرد.اگر تیلۀ دیگر بازیکنان در چاله می­افتاد، آن خانه(چاله) مال شخص شروع کننده می­شد؛ ولی اگر تیلۀ او بدون برخورد با تیلۀبازیکنی درون چاله می­رفت، آن را بیرون آورده و از مکانی نزدیک­تر،تیلۀ بازیکن دیگر را می­زد و آن را در چاله می­انداخت تا تیلۀ آخر که در چاله جا می­گرفت و آن شخص برنده می­شد. اما اگر در ضربه اول تیلۀ شروع کننده منحرف می­شد، نفر دوم بازی را شروع می­کرد و تا زمانی که تیله باز منحرف شود یا تمام خانه­ها را بگیرد، بازی را ادامه می­داد. در آخر شخص برنده،‌جایزه­ای از طرف دیگر بازیکنان دریافت می­کرد؛ این جایزه عبارت بود از پوست شکلات یا آدامس یا درب شیشۀ نوشابه!!
۵-۲-۳-۱-۱۴ مُچْ کَلَمُچْ^[۶۲]
وسیله این بازی تکه استخوانی است که در تاریکی پرت می­ کنند وهمه دنبالش می­گردند تا پیدایش کنند. هر کس در تاریکی استخوان را پیدا کرد، دوباره پرت می­ کند و دیگران به دنبالش می­گردند و به همین ترتیب ادامه دارد. این بازی از قدیم بوده و هم اکنون نیز انجام می­گیرد.
۵-۲-۳-۱-۱۵هفت سنگ
شرح بازی: شروع بازی با قرعه­کشی بوده و برندۀ قرعه، حق انتخاب مدافع یا مهاجم بودن را دارد. تیم مهاجم به فاصله ۷ متر از سنگ­ها، پشت خط شروع (خط پرتاب) قرار می­گیرد و تیم مدافع مقابل تیم مهاجم پشت نیم دایره مستقر خواهند شد.
با سوت داور، نفر اول تیم مهاجم از پشت خط پرتاب، توپ را با دست به سمت سنگ­ها در مدت کمتر از سه ثانیه پرتاب می­نماید. اگر توپ به سنگ­ها اصابت نکند، نفر بعدی تیم مهاجم پرتاب را انجام می­دهد و پس از این که سنگ­ها به زمین ریخته شد، بازیکنان مدافع توپ را برداشته و سعی می­ کنند با پاس­کاری و حرکت، بازیکنان تیم مهاجم را که قصد چیدن سنگ­ها را دارند با توپ بزنند. بازیکنی که توپ به او اصابت نماید، از زمین بازی خارج می­ شود. اگر مدافعین همه بازیکنان مهاجم را با توپ بزنند، برنده خواهند شد اما اگر قبل از این­که همه بازیکان تیم مهاجم از زمین بازی خارج شوند، اگر مدافعین همه بازیکنان مهاجم را با توپ بزنند برنده خواهند شد. اما اگر قبل از این­که همه بازیکنان تیم مهاجر از بازیخارج شوند، بازیکنی موفق به چیدن سنگ­ها شود آن تیم برندۀ بازی خواهد بود.
۵-۲-۳-۱-۱۶ هفت دزد، هفت چاله^*
این بازی ۲ تا ۷ بازیکن دارد که شرح آن بدین صورت است:
ابتدا ۷ چاله به اندازه یک توپ دستی(پشمی) و یا کمی بزرگتر آماده می­ کنند. هفت بازیکن جهت انتخاب چاله در فاصله معینی می­ایستند و با یک حرکت هماهنگ به طرف چاله­ها حرکت می­ کنند. هر کس چاله­ای را انتخاب می­ کند و شخصی که چاله وسط را گرفته بازی را شروع می­ کند و جهت پرتاب توپ به فاصله ۶ الی ۸ متری می­ایستد و توپ را به صورت غلتان روی زمین و به طرف چاله­ها پرتاب می­ کند. در همین حال یک نفر به عنوان داوطلب پشت چاله هفتم می­ایستد و در صورتی که توپ در چاله وسط افتاد توپ را برداشته و به طرف آن ۶ نفر باقی مانده که درصدد هستند خود را به چاله برسانند، پرتاب می­ کند. اگر توپ به یکی از آنها خورد ،آن شخص پشت چاله قرار می گیرد و شخصی که در دور قبل پشت چاله ایستاده بود، بازی را مجدداً شروع می­ کند.
۵-۲-۳-۱-۱۷ هفت سنگ بالا^*
تعداد بازیکنان بازی فوق ۲ نفر یا بیشتر هستند. ابتدا هفت سنگ را روی هم قرار می­ دهند؛ بعد یکی از افراد که از تیم اول است،‌توپ پشمی را از فاصله چند متری به طرف سنگ­ها پرتاپ می­ کند.لازم به ذکر است یک نفر از تیم دوم در پشت هفت سنگ قرار دارد که به محض برخورد توپ به سنگ­ها و ریختن سنگ­ها توپ را به طرف اعضای تیم اول پرتاب می­ کند. اعضای تیم اول باید قبل از آن که توپ به آن­ها بخورد، بروند و سنگ­ها را روی هم بچینند. اگر توانستند سنگ­ها را مرتب کنند، بلند می­گویند:هفت سنگ بالا و تیم اول برنده می­شوند. بعد از ۵ الی۷ دور بازی اعضای تیم برنده از تیم بازنده سواری می­گیرند.
۵-۲-۳-۱-۱۸ هفت کَل (سفال)^*
این بازی را همانند بازی هفت سنگ انجام می­ دهند؛ با این تفاوت که به جای هفت قطعه سنگ، هفت کَل(سفال) روی هم می­گذارند و بازی به همان ترتیب انجام می­گیرد.
۵-۲-۳-۱-۱۹ هَمبَر^*
این بازی نیز گروهی است و بین دو گروه با تعداد دلخواه انجام می­ شود (سه نفره، چهار نفره یا بیشتر).
یک بطری خالی آب معدنی را بر عکس داخل خاکی که از قبل جمع کرده ­اند فرو می­ کنند. یک گروه به فاصله سه متری می­ایستند و با یک توپ که به سمت بطری پرتاب می­ کنند، سعی می­ کنند بطری را بیندازند. وقتی بطری افتاد، یکی از افراد گروه مقابل می­رود پشت سر کسی که با توپ به بطری زده می­ایستد. در این حال گروهی که بیکارند توپ را بر­می­دارند و عضوی را که بطری را با توپ انداخته دنبال می­ کنند. آن شخص هم برای اینکه از خودش دفاع کند با چوبی که در دست دارد، سعی می­ کند توپ را بزند. اگر موفق شد فرار می­ کند و به یک جای امن می­رود، تا اینکه دوباره موقعیتی به دست بیاورد و طرف بیاید پشت سرش، اما اگر نتوانست با چوبی که در دست دارد، توپ را بزند و توپ به او اصابت کرد سوخته و باید حذف شود. سپس سراغ نفر بعدی می­روند. در این بین یکی از این گروه باید از موقعّیت استفاده کرده و بطری را از خاک پر کند. اگر توانست این کار را انجام دهد، بازی را برده و اگر نتوانست باخته است. این بازی نیز به تحرک و زرنگی اعضای هر گروه بستگی دارد.
۵-۲-۳-۲ بازی­های رایج همگانی