- قرار دادن مبلمان شهری که نظافت آنها عملی و آسان نیست.
- درختکاری و گلکاری بدون نقشه و بدون توجه به عملی بودن مراقبت از آنها
- چراغانی های بی تناسب
- رنگ آمیزی های نابجا و رنگ آمیزی هایی که زود کثیف شده و شستن مرتب آنها عملی نیست.
- جلوگیری نکردن از توقف افراد بیکاره یا مزاحم در مسیرهای پیاده
- غفلت در نظافت مرتب مسیرهای پیاده، مخصوصا مسیرهای دور از چشم که زیاد مورد استفاده قرار نمی گیرد. پیاده ها به دلیل حساسیت نسبت به فاصله، معمولا کوتاهترین مسیر را انتخاب می کنند, حتی اگر ایمنی این مسیر کافی نباشد. به این دلیل، اگر اختلاف طول مسیر ایمن با کوتاهترین مسیر زیاد است, گاهی لازم می شود که به دلیل فیزیکی مانع استفاده پیاده ها از کوتاهترین مسیر شوند . ایمنی مسیر های پیاده را با معیارهای زیر میسنجند:
- عرض عبور پیاده ها
- سرعت حرکت وسایل نقلیه موتوری
- حجم ترافیک وسایل نقلیه موتوری
- آیا پیاده گذرها با توجه به سرعت ترافیک موتوری طراحی شده و ایمنی کافی دارند؟
- آیا راه های شریانی درجه ۱ چنان طرح شده اند که دسترسی پیاده ها و ایستادن آنها در کنار این راه ها عملی نباشد؟
- آیا دید متقابل وسایل نقلیه موتوری و پیاده ها کافی است؟
به علل زیر از ایمنی مسیرهای پیاده کاسته می شود:
- طبقه بندی نشدن راه ها به شریانی و محلی و مشخص نبودن این طبقه بندی برای پیاده ها و رانندگان وسایل نقلیه موتوری
- عرض عبورزیاد برای پیاده ها در عبور از عرض سواره رو
- عدم پیوستگی و کافی نبودن عرض مسیرهای پیاده که پیاده ها ناچار به استفاده ازسواره رو می شوند.
- تنظیم نشدن عبور پیاده ها از عرض راه های شریانی
- طراحی نادرست پیاده گذرها و مخصوصا بی توجهی به سرعت ترافیک موتوری و عرض عبور در طراحی آنها
- عدم تامین روشنایی مسیرهای پیاده
- نبود مراقبت و نگهداری از مسیرهای پیاده
- وجود جوبهای سرباز کنار خیابانها
- پارکینگ حاشیه ای یا درختکاری که جلوی دید متقابل وسایل نقلیه موتوری و پیاده ها را می گیرد.
مسیر راحت مشوق پیاده روی است. راحتی مسیر را با معیارهای زیر می سنجند:
- تندی شیب طولی مسیر در سربالاییها ( طول وشیب طولی قسمتهایی از راه با شیب طولی بیش از ۵ درصد )
- هموار ومحکم بودن و لغزنده نبودن کف مسیر( وضعیت کف سازی )
- وجود شیبراهه و عرض کافی برای عبور معلولین جسمی
- عرض کافی با توجه به میزان ترافیک پیاده
- تغییر ارتفاع ناگهانی
- وضعیت تخلیه آب بارش
- نحوه محافظت پیاده ها در مقابل برف و باران و باد و تابش آفتاب
۲-۱۲- متغیرهای الگوی عبور عابرین شهری
۲-۱۲-۱- سرعت پیادهروی
۱- سرعت پیادهروی در جریان آزاد
سرعت پیادهروی افراد در شرایط جریان آزاد، بسته به سن، جنس، وضعیت جسمانی عابر و سایر عوامل از قبیل منظور از سفر پیاده، زمان سفر و شرایط محیطی و جوی متفاوت است. اشخاص سالم میتوانند پیادهروی خود را از حد کندروی به میزان ۹/۰ – ۶/۰ متر در ثانیه تا حد تندروی به میزان ۸/۱ – ۵/۱ متر بر ثانیه تغییر دهند.
تجزیه و تحلیل اطلاعات موجود نشان میدهد به طور کلی میانگین سرعت آزاد پیادهروی بزرگسالان با افزایش سن کاهش مییابد با وجود این ممکن است در هر گروه سنی افراد کندرو یا تندرو مشاهده شود. حداکثر سرعت پیادهروی مشاهده شده در گروه سنی ۲۵-۱۳ برابر ۳۲/۱ متر بر ثانیه و حداقل آن در گروه سنی بالای ۵۵ برابر ۰۵/۱ متر بر ثانیه بوده است. در مورد کودکان (گروه سنی ۱۲-۶ سال) سرعت پیادهروی بواسطه کوتاهی طول گامها عملاً کمتر و حدود ۱۴/۱ متر بر ثانیه است. ولی در صورتی که کودکان پیادهروی را همراه با دویدن انجام دهند سرعت آنها بیشتر از حد میانگین بزرگسالان میشود.از نظر توزیع جنسی سرعت پیادهروی، متوسط سرعت خانمها حدود ۱۰ درصد کمتر از آقایان مشاهده شده است[۹] در حالیکه میزان این تفاوت در منبع [۸] حدود ۵% گزارش شده است.
در ارتباط با تأثیر نوع کاربری معبر در سرعتهای پیادهروی مشاهده میشود که بالاترین سرعت مربوط به عبور از عرض خیابان (۳/۱ متر در ثانیه) و کمترین سرعت در گردشگاهها (۱/۱ متر بر ثانیه) بوده و در سایر کاربریها متوسط سرعت آزاد پیادهروی در حدود ۲/۱ متر بر ثانیه نسبتاً ثابت است.
۲- توزیع سرعتهای پیادهروی
به منظور آگاهی از توزیع فراوانی و همچنین میانگین سرعتها، اندازهگیری سرعت پیادهروی عابرین در ۲۵ نقطه از شهر تهران براساس استخراج آمار از فیلمهای ویدئویی مربوطه صورت گرفت [۶]. طبقهبندی کاربری معبر در این نقاط با توجه به منظور از سفر اکثریت عابرین مشخص شده که شامل کاربری عبوری، خرید، آموزشی، تفریحی و مسکونی بوده است. در هر نقطه سرعت پیادهروی حدود ۵۰ نفر خانم و آقا اندازهگیری شده تا علاوه بر تعیین تأثیر نوع کاربری و هدف از سفر در سرعت پیادهروی، میزان آن در گروه های جنسی نیز مشخص شود.
سرعت عابرین از اندازهگیری زمان عبور در حد فاصل دو شاخص و سپس تقسیم فاصله دو شاخص بر این زمان عبور بدست آمده است. همانگونه که مشاهده میشود مقادیر میانگین سرعت حاصل از این مطالعه کمتر از مقادیر مندرج در جداول آیین نامهای است. این عمدتاً بواسطه وجود عوامل بازدارندهای است که در جریان ترافیک پرتراکم وجود دارد. به عنوان مثال در حالیکه سرعت آزاد عبور از عرض خیابان به طور متوسط حدود ۳/۱ متر بر ثانیه است در شرایط ازدحام عابر، این مقدار به حدود ۰۵/۱ متر بر ثانیه تقلیل مییابد. با توجه به منحنیتجمعی درصد فراوانی اگر سرعت عبور ایمن از گذرگاه عرضی برابر ۰/۱ متر بر ثانیه در نظر گرفته شود حدود ۵۰ درصد از افراد میتوانند بدون افزایش سرعت از خیابان عبور کنند.
با این فرض که نتایج این مشاهدات را بتوان یک نمونه معرف از کل جمعیت در نظر گرفت این استنباط آماری حاصل میشود که اکثریت قاطع عابرین پیاده دارای سرعتی بالاتر از ۶/۰ متر بر ثانیه هستند و سرعتهای پائینتر از این حد پیادهروی غیرعادی محسوب شده و به عنون مانع جریان ترافیک پیاده عمل میکند. از سوی دیگر سرعتهای بالاتر از ۸/۱ متر بر ثانیه نیز کمتر مشاهده میشود و بیشتر شبیه به دویدن است.
۳- تأثیر شیب در سرعت پیادهروی
مطالعه سرعت پیادهروی در مرکز تجاری – اداری پیتسبورگ تغییرات سرعت پیادهروی برحسب زمان روز، دمای هوا و منظور از سفر را نشان داده است [۷]. این مطالعه موید تأثیر عوامل درونی، محیطی و ترکیب ترافیک در انتخاب سرعت پیادهروی است. جالب توجه آنکه مشاهده شده است که عواملی از قبیل شیب و وجود بستههای کوچک بار تأثیر چندانی در سرعت جریان آزاد پیادهروی نمیگذارند. در سایر مطالعات نیز هیچگونه تأثیر قابل اندازهگیری در شیبهای کمتر از ۵ درصد مشاهده نشده است،با وجود این یک کاهش تدریجی سرعت در شیبهای بیشتر وجود دارد.
مطالعه پیادهروی در یک مسیر شیبدار نشان داده است که افزایش شیب مثبت مسیر از ۵ به ۱۰ درصد میانگین سرعت پیادهروی را ۵/۱۱ درصد کاهش میدهد. افزایش بیشتر شیب تا حد ۲۰ درصد سرعت عادی پیادهروی را فقط در حدود ۲۵ درصد کاهش میدهد. [۷]
۴- تأثیر چگالی در سرعت پیادهروی
آخرین و مهمترین عامل مؤثر در سرعت پیادهروی چگالی ترافیک است. پیادهروی به طور معمول مستلزم فضای کافی برای گام برداشتن و همچنین شناسایی، تشخیص و واکنش احتمالی در مقابل موانع است. با افزایش چگالی ترافیک، سرعت پیادهروی کاهش مییابد زیرا فضای باز حرکت کمتر میشود. با وجود این همانگونه که ملاحظه میشود تأثیر چگالی ترافیک در سرعت، تا حد ۵/۲ متر مربع بر هر نفر ناچیز است و این حد سرعت جریان آزاد پیادهروی است. میانگین سرعت جریان آزاد پیادهروی عامله مردم در حدود ۲۵/۱ متر بر ثانیه است. شایان ذکر است که درمنبع [۸] برای کشور آمریکا این رقم برابر ۴/۱ متر بر ثانیه گزارش شده است.
منحنی سرعت پیادهروی، نشان میدهد که سرعت میانگین جریان فشرده پیاده تا حد فضای سرانه حرکت برابر با ۵/۲ مترمربع تقریباً نرمال است. پس از این نقطه سرعت پیادهروی به شدت نزول میکند. حد پائین سرعت عادی پیادهروی که قبلاً ۶/۰ متر بر ثانیه تعیین شده بود در یک چگالی حدود ۵/۱ نفر بر متر مربع بوقوع میپیوندد.
۲-۱۲-۲- مسافت پیادهروی
مطالعه و بررسی تطبیقی روشهای عبور عابرین پیاده شهر تهران از ...